Valyutaların yük təyyarələri vasitəsilə xaricə ötürülməsində Cahangir Əsgərovun iştirakı təsdiqlənir?

Fevralın ikinci ongünlüyündən başlayaraq manatın dollara nisbətdə kəskin şəkildə çökməsi ölkəni əməlli-başlı silkələdi. Lakin oliqarx məmurlardan və onların yaxın çevrəsindən demək olar ki, heç biri bu devalvasyadan zərər görmədi. Əksinə, yayılan xəbərlərə görə, bir qədər "irəli düşüblər". Ölkə iqtisadiyyatının yaşadığı şokdan xeyir götürmək imkanı qazananlar bu xidmətə görə, ilk növbədə, Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmova və eyni dərəcədə AZAL başqanı Cahangir Əsgərova minnətdar olmalıdırlar. Məlumat var ki, Elman Rüstəmov manatımızı gözləyən "zəlzələ" barədə oliqarxlara zəruri informasiyaları ötürməkdə canfəşanlıq nümayiş etdiribsə, Cahangir Əsgərov həmin adamlara məxsus valyutaların yük təyyarələri vasitəsilə xaricə ötürülməsində son dərəcə cəfakeşlik sərgiləyib.

Bu məsələdə AZAL prezidentinin adının hallanmasını ciddi qəbul etməliyik. Çünki, banklar vasitəsilə çirkli pulların "offşor" zonalara ötürülməsinə nəzarət dünyanın aparıcı dövlətlərinin prioritet məsələlərindən sayılır. Ona görə də hər hansı bir ölkədə dolların xaricə daşınmasını təmin edə biləcək yeganə operativ, sərfəli, istəsəniz lap məxfi variant aviasiya daşımalarıdır. Ölkədə yaşanan, maliyyə və bank sektorunu bir-birinə "vurmuş" hadisələr fonunda bəzi oliqarx məmurlar milyardlarla sərvətini ölkədən niyə də çıxarmasın? Bunun üçün sanki ölkə səmasını "özəlləşdirmiş" kimi görünən Cahangir Əsgərovun xidmətləri daha cəlbedici görünmürmü? Yadınızdadırsa, hələ bir neçə il öncə ölkə mediasını bürümüş oliqarxların dollar transferi xəbərlərin baş "qəhrəmanı" AZAL başqanı deyildimi? Ümumiyyətlə, bu şəxsin fəaliyyəti son iki onillikdə bir sıra qaranlıq məqamlarla zəngin olub. Lakin nədənsə heç bir qurum bu məqamlara aydınlıq gətirilməsinə ya çalışmayıb, ya da buna maraq göstərməyib. Halbuki, AZAL aviaşirkətinə prezidentlik Cahangir Əsgərovun fəaliyyətinin yalnız görünən hissəsidir.

"Aysberqin" görünməyən hissəsi

Bu "hissədə" nəhəng biznes "imperiyası" fəaliyyət göstərir. "İmperiya"da at oynadan da yenə Cahangir Əsgərovun özüdür. Məlumat üçün bildirək ki, " Silk Way" aviaşirkətinin rəhbəri Şəmsəddin Mirsalayevdir. " Silk Way" Aviaşirkətinin 2001-ci ildə Cahangir Əsgərov tərəfindən yaradıldığı bildirilir. Şirkətin əsasında artıq 2006-cı ildə yaradılmış "Silk Way Holding" fəaliyyət göstərir. " Silk Way Vest" aviaşirkəti də bu holdinqə daxildir. Aviaşirkətin Hahn (Almaniya) və Londonhava limanlarında anbarları var. Dünyanın istənilən nöqtəsinə yük transfer etmək imkanına malik bu Holdinqə nəzarət Cahangir Əsgərova məxsusdur. Holdinqə daxil olan biznes qurumları sırasında bank, sığorta, səyahət, yükdaşıma, helikopter, taksi xidməti və s. təyinatlı törəmə şirkətlər daxildir. Ümumilikdə Holdingə 30-a yaxın şirkət daxildir. Onlardan bir neçəsi lap yaxınlarda, daha dəqiq desək, ölkədə manatın devalvasiya təhlükəsi yaşadığı günlərdə təsis edilib. Tələskənliyə ehtiyac varıymış! Diqqət çəkən daha bir məqam: 1994-cü ildən 2008-ci ilədək fəaliyyət göstərən AZAL Səhmdar Kommersiya bankının adı isə dəyişdirilərək " Bank Silk Way" ASC-yə çevrilib. Bu bank da "Silk Way Holding"in strukturuna aiddir. Bundan əlavə AzCargo və Baku-Cargo kimi aviaşirkətlər də sərnişin və yüklərin hava nəqliyyatı ilə daşıma xidmətləri ilə məşğul olur. Təbii ki, AZAL başqanı bu şirkətlərin də fəaliyyətinə əl qoyub. Qeyd edək ki, Cahangir Əsgərovun nəzarətində olan şirkətlər üçün xaricdən ən yeni və müasir tipli yük təyyarələri alınmaqdadır. Məsələn, "Boeing 787 Dreamliner" tipli yük təyyarəsi ötən il dekabrın son günlərində əldə edilib. Bu barədə məlumat verən mənbəmizin bildirdiyinə görə, aviaşirkətin prezidenti yük təyyarəsinin təcili qaydada Azərbaycana tədarük edilməsi üçün ABŞ-ın "Boeinq" şirkətinə bir neçə dəfə müraciət edib. Baxmayaraq ki, həmin təyyarələr ölkəmizə qrafik üzrə gətirilməli idi. Bunun ardınca ilin əvvəlində "Boeing-787-8" Dreamliner tipli genişfüzelyajlı daha bir hava gəmisi ölkəyə gətirildi. 210 sərnişin tutumuna malik bu yük təyyarəsi fasiləsiz 15 saat uçuş yerinə yetirmək imkanına malikdir və 15700 km məsafə qət edə bilir. Bu göstəricilərə görə, Dreamliner müasir sərnişin avialaynerləri arasında liderdir. "Arzular layneri" adlandırılan bu hava gəmisinin salonunda müxtəlif xidmət siniflərinə uyğun üç növ oturacaq mövcuddur. Təyyarənin bütün aeronaviqasiya sistemləri, sərnişin salonundakı audio və video sistemlər müasir texnologiyalar əsasında hazırlanıb. Azərbaycanın "Silk Way Cargo" yük aviadaşıyıcısı və ABŞ-ın "Boeing" şirkəti bu il ərzində daha 3 "Boeing 747-8" təyyarəsinin alışına dair müqavilə imzalayıblar.

AZAL kimin şəxsi biznesinə işləyir?

Uzun illər eyni vəzifə kreslosunda görəvini yapan, məmurda formalaşmış "şərti refleks" onu özündən müştəbehliyə aparır. Havayı pullar hesabına özünə gün-güzəran vəzifə var-dövlət, xətir-hörmət, geniş ictimai-siyasi nüfuz və mövqe kimi şipşirin məhfumlarla assosiasiya olunur. Məmurların bəzi hissəsi eyni tərbiyə görüb. Qəpik üstünə qəpik gətirmək naminə kimin qarşısında desən, mayallaq aşmağa belə hazırdılar. Fəqət, onu da bilirik ki, AZAL prezidenti özünə görə ambisiyalı məmurdu. Başqaları kimi, onun da iştahı pis deyil. Yeri gələndə, aviakonsernin büdcəsinə yel buraxıb yengələri oynadar. Əlbəttə, bu gün heç kəs Cahangir müəllimdən "utilə" verdiyi "TU"-ların, "Mİ"-lərin aqibətini soruşmağa ürək eləməz. "Boeinq"lərin dəyərinə əlavə edilmiş "şapka" və "sambrero"ların həcmini faiz hesabı ilə müəyyənləşdirmək mərəzinə kimsə yoluxmaz. Əl altdan xaricə ötürülən milyonların sahibini kimsə nişan verə bilməz. Nə qədər təəccüblü görünsə də, açıq etiraf etmək lazımdı ki, Cahangir Əsgərov rəhbərlik etdiyi şirkətin probleminə çevrilib. Həlli vacib məsələləri çox zaman geniş ictimaiyyətin diqqətindən yayındırmaqla AZAL prezidenti rəhbərlik etdiyi sahədə müsbət görüntü yaratmağa çalışıb. Belə süni görüntülərlə ictimaiyyəti aldatmaq olar, dövlət başçısını isə yox! Gəlin, açıq danışaq, bu gün bir çox yüksək rütbəli dövlət məmurları rəhbərlik etdikləri sahədən az qala uzaq düşüblər. Belə unutqanlığın səbəbini izah etmək o qədər də çətin deyil. Çünki məmurların böyük əksəriyyəti qurduğu şəxsi biznesin hayına qalıb. Dövlət maraqlarını şəxsi maraqlar üstələyib. Kəskin devalvasiya şəraitində bunun şahidi olmadıqmı?

Nəzarət varmı(ş)

Oliqarxların sərvətinin xaricə daşınmasına nəzarətin səviyyəsi barədə bir söz deyə bilmərik. Buna baxmayaraq, Cahangir Əsgərovun bu məsələdə birbaşa və dolayı iştirakının ölkə mediasında çoxdan bəri müzakirə mövzusu olması da faktdır. Qeyd edək ki, Azərbaycan əsilli milyarder Telman İsmayılovun ən yaxın dostlarından biri "AZAL"-ın prezidenti Cahangir Əsgərovdur.

Cahangir Əsgərovla "AST Telman" arasında bərkdən-boşdan çıxmış münasibətlərə gəldikdə, onu deyə bilərik ki, bu münasibətlərin hələ sovet dövründə, Telman İsmayılovun Bakı dəmiryol vağzalındakı yeganə bahalı restoranda ofisiant işlədiyi illərdə formalaşdığını eşitmişik. Deyilənə görə, Zabrat Birləşmiş Aviadəstəsində pilot və Yevlax hava limanında rəis işləyərkən Cahangir Əsgərov Telman İsmayılova, həmçinin onunla birlikdə göyərti və gül alveri ilə məşğul olan xırda ticarətçilərə məxsus yüklərin problemsiz Rusiyaya, əsasən də Moskva və Leninqrad şəhərlərinə daşınmasını təşkil edənlərdən biri olub. Təsadüfi deyildir ki, hər iki şəxs bu gün aralarındakı sıx dostluq münasibətlərinin zirvəsində olduğunu dəfələrlə kübar məclislərində etiraf edib. Deyilənlərə onu əlavə edə bilərik ki, dostların Avropa ölkələrində şərikli biznesinin olduğu önə çəkilir.Bildirilir ki, Cahangir Əsgərov əksər azərbaycanlı oliqarxların Telman İsmayılovla əlaqə yaratmasında vasitəçi rolundan heç vaxt imtina etməyib. Bu sayaq bilgilərin araşdırılmaması təəssüf doğurur. Bəzi məlumatlarda ölkədən dollar əskinaslarının çıxarılması prosesinin hələ də başa çatmadığı deyilir. Görünür, uzaq məsafələrə uça bilən yeni təyyarələr azlıq edir. Eyb etməz, tonlarla dollar əskinaslarının sahibləri narahat olmasınlar. AZAL prezidenti tezliklə bu "problemin" həllinə nail olacaq... Lakin "xidmətin" müqabilində isə qazana biləcəklərindən qat-qat ziyana düşə bilər. Sadə vətəndaşlara baxmayın, hər halda bu ölkənin sahibi var...

Mahir Sevdimalıyev